Goed onderricht leert op de kortst mogelijke wijze wat men moet najagen en wat men dient te vermijden (…)
- Erasmus.
Je perfecte slaaf krijg je niet; je maakt hem ⇧
Zodra je je met sm gaat bezighouden, hoor je het woordje trainen vallen. Het lijkt wel een van de meest verspreide stokpaardjes in het wereldje. In advertenties bieden slaven zich bij de vleet aan om getraind te worden. En Domina's zoeken naar slaven die ze kunnen omvormen tot hun ideaalbeeld. Als ik dan vraag wat men nou bedoelt met trainen, lijkt het erop dat de gemiddelde slaaf behoorlijk onwillig is: bijna altijd wordt het woordje trainen gevolgd door de woorden regels en straf.
Bij een beetje doorvragen komen er wat problemen om de hoek kijken. Kathy, een jonge Domina van in de dertig, verwoordde het wanhopig als volgt: "het lijkt erop dat hij de regels die ik instel direct weer vergeet. Ik blijf hem maar controleren en moet hem vervolgens altijd straffen, maar nog steeds kent hij de regels niet". Fiona, die getrouwd is met haar slaaf, heeft weer een ander klaaglied. "Hij volgt mijn regels perfect, maar uit zichzelf doet hij niks. Ik zou graag willen dat hij het zág als ik iets wil, en het gewoon dééd. Niet dat ik hem altijd de opdracht moest geven". En Esther vertrouwde me toe dat het net leek of alle andere Domina's de echte leuke gehoorzame slaven kregen en zij de losers, de onwillige slaven waarmee geen enkele voortgang wordt geboekt.
Maar niet alleen de Domina's komen problemen tegen.
Frank, een slaaf die voorheen vooral ervaring had opgedaan in het commerciële circuit, verzuchtte eens, toen zijn Domina hem niet kon horen: "zij weet niet wat ze wil, hoe moet ik het dan weten?" Jan merkte ooit onzeker op dat hij het wel te horen kreeg wanneer hij iets verkeerds deed, maar dat hij niet wist wat hij nou goed deed. En Ron schamperde, voordat hij zijn relatie tenslotte verbrak: "een training tot haar slaaf betekent dat ik alle lasten draag en zij alle lusten heeft".
Nou heeft Esther toevallig gelijk op één punt: er is verschil tussen de ene en de andere slaaf. Wat ze daarbij vergeet is dat er ook verschil is tussen de ene en de andere Domina en de manier waarop die hun slaaf aanpakken. Het vermogen om te leren is weliswaar een talent dat niet iedere slaaf in dezelfde mate bezit; de kunde om te trainen is een vaardigheid waar een Domina zich in dient te bekwamen om het maximum uit haar slaaf te halen. Trainen doe je opdat je slaaf – na verloop van tijd – een bepaalde vaardigheid bezit. Dat kan van alles zijn. Mooi zitten, netjes met twee woorden spreken, het verleggen van zijn pijngrens, dienstbaar zijn, langdurige onthoudingen: je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt je slaaf er wel in (of voor) trainen.
Voor de slaaf betekent dat veel oefenen. En nogmaals oefenen. Maar niet alleen de slaaf moet hard werken, ook de Domina heeft haar deel. Zij moet weten wat ze doet en wat ze wil bereiken. Zij zal het gedrag van de onderdanige consequent moeten sturen in een vooraf bepaalde richting en dat het liefst op een manier die aangepast is aan haar slaaf. Daarbij zal ze heel veel van hem leren, bijvoorbeeld hoeveel geduld ze heeft, want progressie boek je nu eenmaal niet van de ene op de andere dag. Tenminste als dat is wat de Domina wil, want trainen kan ook een spelvorm an sich zijn, in welk geval de nadruk vaak op regels en straffen ligt en er niet echt een einddoel is dat de partners willen bereiken. Of mogelijk is het doel ondergeschikt aan het plezier dat beiden beleven aan de training.
Over de eerste manier waarop je trainen kunt gebruiken in een sm‑relatie wil ik het hebben. Daarbij zal ik de zin en onzin van het hebben van een trainingsplan bespreken, het gereedschap en de technieken die je kunt gebruiken om je doel te bereiken en ik zal het hebben over prikkelbeheersing.
Trainen zonder te plannen is als schieten zonder te richten ⇧
Dat je om je doel te bereiken een plan nodig hebt, lijkt bijna een open deur. Toch maken veel mensen er geen. Most people don't plan to fail, zo omschreef VS‑politicus John L. Beckley het, they fail to plan. Dat was ook het geval bij de meeste Domina's die ik over trainen sprak. Ze wisten niet precies wat ze uiteindelijk verwachtten van hun slaaf. Sommigen hadden wel een duidelijk beeld van het eindresultaat, maar geen enkel idee van hoe ze dat wilden bereiken. Er waren er zelfs bij die beweerden dat trainen geen doordachte techniek behoeft. En maar een enkeling had een tijdschema voor ogen.
Fiona, die klaagt dat haar slaaf slechts gehoorzaamt maar geen initiatief toont, had dat alles wel. Haar probleem was vooral dat ze zich vastbeet in haar plan. Toen ze merkte dat haar echtgenoot‑slaaf veranderde in een – excusez le mot – gedresseerde aap, bleef ze star vasthouden aan haar oorspronkelijke aanpak. Ironisch genoeg faalde ze juist dóór haar plan in haar opzet, doordat ze het behandelde als een soort heilig icoon waar niet aan te tornen viel. Een trainingsschema behoort flexibel te zijn. Als je merkt dat je plan niet het gewenste resultaat oplevert is het tijd om het bij te schaven. De plannen die ik maak, zijn op het einde vaak anders dan mijn oorspronkelijke doelstelling. Soms betekent dat dat ik vooraf niet goed genoeg heb nagedacht over mijn plan. Een andere keer zijn de omstandigheden zodanig gewijzigd dat ik mijn oorsprokelijke plan niet kon vasthouden. Het kan ook zijn, zoals in Fiona's geval, dat ik de neveneffecten niet goed heb overzien. Al die gevallen zijn redenen om mijn plan aan te passen.
Nu is het niet per definitie zo dat je zonder plan faalt met je training. Sommige mensen zijn er heel sterk in om zonder een vastomlijnd plan toch hun doel te bereiken. En hoe simpeler het doel, des te meer mensen er zijn die het kunnen. Neem nou bijvoorbeeld het doen van boodschappen: als ik enkel wat brood en boter moet kopen, lukt me dat prima zonder boodschappenlijstje. Heb ik daarentegen de ingrediënten nodig voor een viergangenmaaltijd, dan vergeet ik de helft als ik me niet heb voorbereid. Met trainen is het niet anders. Een plan bereidt voor, anticipeert en biedt houvast. Het helpt je om prioriteiten te stellen en te zien welke resultaten je geboekt hebt. Het is een investering die, mits je het juist gebruikt, erg profijtelijk kan zijn.
Afhankelijk van het type relatie worden de doelstellingen opgesteld door de Domina alleen, of in samenwerking met haar slaaf. Voor mij persoonlijk geniet de tweede keuze de voorkeur omdat je je slaaf dan actief betrekt bij het doel en het draagvlak dan groter is. Zo wilde ik ooit de focus van René op mij vergroten. De bedoeling was dat hij mij meer zou zien als het centrum van zijn handelingen. Ik besprak het met hem en hij kon zich er helemaal achter scharen; ook hij zag dat die focus ontbrak. Omdat het doel zo abstract was, besloten we het eerst concreter te maken. We besloten dat René zijn focus op mij in eerste instantie alléén moest vergroten waar het drinken betrof. De achterliggende gedachte daarbij was dat het ook haalbaar en zichtbaar voor ons beide moest zijn. Het plan was simpel: hij zou mij elke keer iets te drinken aanbieden vóórdat hij zelf iets nam. En ik zou hem helpen eraan te denken. Omdat René er zelf mee had ingestemd voelde hij zich schuldig, elke keer dat hij het vergat. Ik hoefde hem maar minimaal bij te sturen. Het resultaat? Na een een paar maanden was zijn focus op mij vergroot, en niet alleen wat drinken betreft. Hij werd attenter, bood me bijvoorbeeld eerst een sigaret aan voordat hij er zelf eentje opstak. Ook als we uitgingen zag ik dat zijn focus vergroot was; zo was hij zich in gezelschap – zelfs als we niet naast elkaar stonden – bewust van mijn aanwezigheid en lette hij op mij om te zien of ik iets nodig had. En als ik iets nodig had, dan zorgde hij daarvoor.
Zelf ben ik ervan overtuigd dat de reden dat dit zo succesvol was, is, dat hij er volledig achter stond. Een andere reden is dat we realistisch zijn gebleven, de tijd hebben genomen en onze doel zo concreet mogelijk hebben opgesteld. Daarnaast was duidelijk wat we van elkaar konden verwachten en waaruit zou blijken dat het doel was behaald. En dat zijn de voorwaarden voor een goed plan.
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld ⇧
Om het gedrag van René in bovenstaand voorbeeld bij te sturen had ik drie stukken gereedschap tot mijn beschikking, namelijk coachen, belonen en straffen. Met coachen initieer je gedrag, met straffen verzwak of elimineer je ongewenst gedrag en belonen gebruik je om gewenst gedrag te versterken. Het zijn instrumenten die elke Domina bezit om het gedrag van haar slaaf (bij) te sturen. Veel dominanten denken dat ze, om het gedrag van hun onderdanige te beïnvloeden, alleen straf kunnen aanwenden. Dat is spijtig. Om met Maslov te spreken, When the only tool you have is a hammer, every problem begins to resemble a nail. Vertaal ik deze uitspraak naar sm dan krijg je: als je enige gereedschap straf is, ziet elk probleem eruit als de overtreding van een regel.
Belonen en straffen heb je in twee soorten. Het behaviorisme, een psychologische stroming die vooral na de Tweede Wereldoorlog zeer in trek was, heeft daar zelfs een speciale terminologie voor ontwikkeld: Positieve en negatieve straf of beloning. Negatief en positief hebben in deze context geen enkele moralistische waarde. Het betekent alleen dat er iets wordt toegevoegd (positief) of weggehaald (negatief). Bij een positieve straf geef je je onderdanige iets wat hij liever zou vermijden; pijn is daar een veel voorkomend voorbeeld van. Een negatieve straf is als je je slaaf iets onthoudt dat hij wel wil hebben, bijvoorbeeld klaarkomen of aandacht. Als je slaaf iets van je krijgt wat hij graag wil hebben, dan geef je hem feitelijk een positieve beloning. Je hoeft daarbij echt niet aan iets groots te denken. Een complimentje, wat lof, is vaak al voldoende. En als je ophoudt je slaaf te pijnigen omdat hij eindelijk het goede antwoord geeft, beloon je hem op negatieve wijze.
Goed gereedschap is het halve werk ⇧
Coachen, belonen en straffen volgen alle drie specifieke spelregels die je moet doorgronden om het effectief te kunnen inzetten. Over het eerste stuk gereedschap dat ik nader onder de loep zal nemen, is niet iedereen even enthousiast. Coachen is een veel gebruikte tool in het bedrijfslven. Met zeer wissselende resultaten. Meestal lijkt het op een gesprek tussen twee ijsbergen: beide gesprekpartners verschansen zich in hun positie en botsen tegen elkaar. Dit zie je vooral als er gecoacht wordt in een hierarchische structuur, dus door de (onervaren) directe leidinggevende. Een situatie die erg lijkt op de positie die de Domina en de slaaf ten opzicht van elkaar innemen. En toch is het een instrument dat goed toegepast kan worden in een sm‑relatie.
Als men het in het bedrijfsleven heeft over coachen, vliegen er allerlei vage kreten in het rond. Het beste uit je mensen halen is er zo eentje. Maar het enige wat we ermee willen binnen een sm‑relatie, is je slaaf te leren om zo zelfstandig mogelijk het gewenste gedrag te ontwikkelen. Om de terminologie uit het bedrijfsleven te gebruiken, je coacht op competenties, dus op kwaliteiten, gedrag waarvan jij vindt dat je slaaf ze moet tonen. En coachen op competenties is de uitzondering die de regel bevestigt: ook in een hierarchisch structuur kan het zeer succesvol worden toegepast omdat het kader en het doel zeer duidelijk zijn.
Het uitgangspunt van coachen op competenties is een principe van Galilei, die zegt dat je een mens niets kunt leren, je kunt hem alleen helpen het zelf te ontdekken. Dat doe je als Domina in eerste instantie door het gesprek met je slaaf aan te gaan. Vooraf moet de Domina een duidelijk beeld hebben van het gewenste gedrag en de typische kenmerken waaruit blijkt dat dat gedrag aanwezig is. Aan de hand daarvan ga je, samen met je slaaf, kijken of hij dat gedrag bezit en hoe hij ontbrekend gedrag kan ontwikkelen. Tijdens het gesprek moet je zo open mogelijk blijven en kritiek en beschuldigingen achterwege laten. Aan het eind van het gesprek zijn er concrete afspraken gemaakt gericht op het ontwikkelen van het ontbrekend gedrag. Daarbij is het van belang om de onderdanige zo veel mogelijk met voorstellen te laten komen en niet alle stappen voor hem uit te stippelen: dat zorgt ervoor dat hij extra gemotiveerd is.
Fiona, die klaagt dat haar slaaf niet genoeg uit zichzelf doet, wil de kwaliteit dienstbaar zijn bij hem ontwikkelen. Toen ze hierover nadacht, kwamen de volgende kenmerken in haar op: dat haar slaaf uit zichzelf hulp aanbiedt, dat hij let op de reacties die zijn gedrag bij haar oproepen en aan de hand daarvan zijn gedrag aanpast, dat hij haar wensen en behoeften actief onderzoekt en hiernaar handelt of hierop anticipeert. Gewapend met deze omschrijving ging ze een gesprek aan met haar slaaf. Samen analyseerden ze de bestaande situatie: welk gedrag was wel aanwezig, wat deed hij niet. Daarna probeerden ze samen in kaart te brengen of er onuitgesproken opvattingen waren die haar slaaf belemmerden om dienstbaar te zijn. Door middel van open vragen kwamen ze erachter dat haar slaaf vond dat een goede slaaf alleen gehoorzaamt, en dat hij er ook van overtuigd was dat dat was wat zij verwachtte. Nadat Fiona dat had rechtgezet, zijn ze gaan kijken welke oplossingen er waren om het gedrag van haar slaaf te veranderen. Fiona, die normaal altijd het voortouw neemt in dit soort situaties, probeerde zich wat meer op de achtergrond te houden zodat haar slaaf de kans kreeg om zelf met verbetervoorstellen te komen.
Na verschillende gesprekken hadden Fiona en haar slaaf een paar concrete, resultaatgerichte afspraken, waar beiden achter stonden. Haar slaaf zou voortaan zelf hulp aanbieden als Fiona bezig is met huishoudelijke taken, tijdens de weekboodschappen een product meenemen dat niet op de boodschappenlijst stond en dat Fiona lekker vindt (later is hier nog aan toegevoegd dat het elke keer een ander product moest zijn), één keer per maand een verrassingsuitje voorbereiden om Fiona mee te plezieren, en tenslotte, als Fiona er moe uitziet, voorstellen om iets te drinken in te schenken of een voetmassage te geven of belangstelling tonen voor haar dag.
"Toen we hiermee begonnen moest ik me echt inhouden om tijdens de gesprekken geen kritiek te leveren. Het was behoorlijk moeilijk om het zakelijk te houden en hem niet de hele tijd te beschuldigen," vertelde Fiona. "En in het begin, als hij dan aankwam met een doosje chocolaatjes dat niet op het boodschappenlijstje stond, vond ik dat zo geforceerd. Maar na een tijdje deed hij de afwas uit zichzelf. De afwas! Voorheen zag hij niet eens dat die vaat maar stond te wachten in de grootsteen. Toen was ik om. Hij is nou een stuk dienstbaarder en ik ben een stuk tevredener."
Wetten zonder straffen zijn klokken zonder klepels ⇧
Het tweede stuk gereedschap dat we nader gaan bekijken is straffen. Straf kan een zeer effectief instrument zijn om het gedrag van de slaaf mee te beïnvloeden. Tenminste, als straf een onaangename maatregel is die direct gelinkt is aan een overtreding.
Een straf moet onaangenaam zijn omdat, als hij neutraal is, het geen enkel effect heeft op het gedrag, en als het tegenovergesteld daaraan is (dus plezierig), de slaaf juist alles zal doen om straf te krijgen. Je beïnvloedt dan weliswaar het gedrag van de onderdanige, maar niet in de richting die je hebben wilt. Dat was eigenlijk het probleem waar Kathy, die vertelde dat ze maar bleef straffen, tegenaan liep. Na overtreding van een regel gaf ze haar slaaf elke keer een lichte spanking. Aangezien hij een masochist is, werd hij elke keer beloond voor het breken van een regel. Pas nadat ze had achterhaald wat voor hem onaangenaam was, en dat als straf gebruikte, veranderde zijn gedrag. Opeens wist hij zich wel elke regel te herinneren. Door het verkeerde gebruik van straf was Kathy bezig een relsub te creëren. Dit probleem is zo veelvoorkomend dat Amerikanen zelfs een woord hebben voor dit type slaven: SAM — Smart Ass Masochist. Onaangenaam betekent dus niet dat een straf pijnlijk moet zijn, wel dat het iets moet zijn dat de slaaf het liefst wil vermijden. En de mogelijkheden zijn legio: pijn, negeren, masturbatieverbod, in de hoek staan, spreekverbod: het zijn maar een paar voorbeelden.
Voor het bewerkstelligen van gedragverandering moet straf volgen op een overtreding. Daarmee schep je duidelijkheid. De onderdanige zal toekomstig ongewenst gedrag pas laten varen als hij weet wat hij verkeerd heeft gedaan. Straf die lukraak wordt gegeven, als een soort excuus voor de Domina om te kunnen slaan, of straf die de ene keer wel op een overtreding volgt en de andere keer niet, zal geen enkel positieve verandering in gedrag bewerkstelligen. Daarentegen zorgt het er wel voor dat de slaaf onzeker wordt of zijn Domina als wispelturig ervaart en haar niet meer vertrouwt. Dit was de situatie waarin Ron zich bevond. Hij werd er zo bitter door dat hij zijn sm‑relatie verbrak om een er een einde aan te maken. Straf moet dus consequent worden gegeven.
Om dezelfde reden moet straf ook in verhouding staan tot de overtreding. Een te lichte of een te zware straf schiet zijn doel voorbij. Het beste straf je het ongewenste gedrag direct af; dat geeft een duidelijk signaal aan je slaaf. Een uitzondering hierop is als de Domina (zeer) boos is. Dan is het verstandiger – hoe moeilijk het ook is – om de straf uit te stellen. Hierdoor weet de slaaf dat hij zijn straf te danken heeft aan zijn gedrag en niet aan de woede van zijn Domina.
Om duidelijkheid te behouden, is het ook van belang dat straf op geen enkele manier wordt gelieerd aan een spel. Sommige Domina's reserveren bepaalde spelletjes uitsluitend voor straf, om die afbaking te benadrukken. Gemixte straffen, bijvoorbeeld de slaaf strelen of masturberen om zijn straf dragelijker te maken, scheppen verwarring: is dit nou straf of spel? Ook door after care te bieden na een straf, wordt de scheiding tussen spel en straf diffuus. Het moet voor de slaaf ondubbelzinnig duidelijk zijn dat een straf, straf is. Even belangrijk is dat het ook duidelijk moet zijn dat een straf niet het einde van wereld betekent. Na de straf moet er ruimte zijn tot verzoening. Op de één of andere manier zal de Domina het signaal het is weer goed tussen ons moeten afgeven.
Persoonlijk vind ik dat straf een instrument is dat de Domina maar spaarzaam moet inzetten. In onze sm‑relatie heb ik René maar zelden gestraft. De keren dat het wel gebeurde hebben een zeer grote indruk op hem gemaakt. Natuurlijk heb je van die slaven, om met de schrijver Georges van Acker te spreken, waarvan het geweten niet verder reikt "dan de angst voor bestraffing". Hoewel dit type slaven niet mijn voorkeur heeft, zijn er genoeg Domina's die er zich volledig op kunnen uitleven. Ik vraag me daarbij af in hoevere je een volwassen sm‑relatie kunt opbouwen met dit type slaaf en heb het gevoel dat er weinig vooruitgang mee te boeken is. Straf die regelmatig wordt ingezet om gedragsverandering te bewerkstelligen, verliest in zijn algemeenheid zijn effectiviteit. Want als straf onvermijdelijk lijkt, doordat elke foutje bestraft wordt, zal de slaaf zijn motivatie om zijn gedrag aan te passen verliezen. Waarom zou hij zijn best doen als straf toch niet te voorkomen is? Straf moet dus iets zijn dat je als slaaf kunt ontlopen, of verlichten, door de juiste inzet te tonen.
Lof is een voortreffelijk middel om slaven tot loofwaardige handelingen te brengen ⇧
Het laatste instrument, en tegelijk het meest miskend, is de beloning. Een tijdje terug, in de wachtkamer van de huisarts, kreeg ik een oud nummer van Quest onder ogen. Daarin liet psychotherapeut Jeffrey Wijnberg zich uit over relaties. "Mannen zijn nu eenmaal net honden; ze leren alleen als het moet, en ze willen beloond worden," merkte hij op. Ik vond dit wel heel erg passen binnen het kader van belonen in een sm‑relatie. Voor zover mij bekend heeft Wijnberg niks met sm, al weet je het natuurlijk nooit zeker.
Een beloning is alles dat – als het gebeurt in het kader van gedragsverandering – bijdraagt of bij kan dragen aan de waarschijnlijkheid dat het gewenste gedrag zal worden herhaald. Dit betekent dat je iets moet vinden dat de slaaf op prijs stelt, iets waarvoor hij moeite zal doen om het te krijgen. Dat kan van alles zijn: lof, een aanhaling of een complimentje kunnen al zeer effectief zijn. Maar je kunt er ook aan denken om bepaalde privileges – een uurtje achter de pc, een avondje zappen – als beloning te geven. De aard van de beloning maakt niet uit, zolang het maar toegespitst is op de slaaf. Als Domina moet je je slaaf echt kennen en weten waarvoor hij net dat beetje extra zal doen.
In tegenstelling tot de meeste vormen van straf kun je vele beloningen in verschillende omstandigheden toepassen. Waar je ook bent, niemand zal vreemd opkijken als je je slaaf een complimentje geeft. Het leuke van belonen is dat het een soort positieve vicieuze cirkel is: hoe meer de Domina laat blijken dat ze tevreden is, des te meer zal de slaaf zijn best doen. Hoe meer de slaaf zijn best doet, des te meer is de Domina genegen haar tevredenheid te uiten. Hierin verschilt belonen van straffen.
Net als straf heeft belonen een zeer krachtige signaalfunctie: het vertelt je slaaf wat je wilt zien. Je vertelt hem impliciet precies wat je aanstaat. Daarom is het van belang dat de beloning plaatsvindt tijdens het gedrag dat moet worden versterkt. Een te vroege beloning beloont de poging, waardoor je het signaal afgeeft dat proberen belangrijker is dan het daadwerkelijk doen. Ben je daarentegen te laat met je beloning, dan weet je onderdanige niet precies wat je beloont. Dus als je slaaf door zijn gedrag een avond zappen verdient, vertel je het hem op dát moment — en niet pas 's avonds.
Belonen maakt een slaaf ook een stuk zekerder omdat hij weet wat jou aanstaat. Jan zou er erg veel baat bij hebben als zijn Domina hem regelmatig beloonde. Hij zou er een stuk minder onzeker door worden. Jan is een typisch please‑slaafje. Het geluk van de Domina is: ik wil, het geluk van de slaaf is: zij wil, lijkt hem helemaal op het lijf geschreven. Maar daarvoor moet hij wel weten wat hij goed doet en wat haar gelukkig maakt. Door een beloningsysteem in de vorm van complimenten zou Jan veel beter functioneren in zijn sm‑relatie.
Complimenten en lof hebben nog een ander voordeel. Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen zich gaan gedragen naar de eigenschappen die hun partner hen toedicht zelfs als ze die eigenschappen niet bezitten in het begin van de relatie. "Wer die Menschen behandelt wie sie sind, macht sie schlechter. Wer sie aber behandelt wie sie sein könnten, macht sie besser," wist Goethe al in de 18e eeuw. Zoiets noem je een self fulfilling prophecy en die kracht kun je in je voordeel gebruiken: behandel je slaaf of hij al dienstbaar is en hij zal zich zo gaan gedragen.
Een Domina kiest haar slaaf voornamelijk op basis van het gedrag dat haar aanspreekt. Als je hem enkel straft voor ongewenst gedrag, versterk je het gedrag waar je in het begin op bent gevallen niet. Met versterken bedoel ik dat het gedrag nadrukkelijker naar voren komt. Het kan zelfs gebeuren dat dat gedrag verdwijnt, omdat de slaaf daar geen enkele informatie over krijgt: dan neemt hij het zekere voor het onzekere en toont dat gedrag niet meer. Door een bepaald gedrag te belonen, versterk je niet alleen dat gedrag, maar je zorgt er ook voor dat het vaker voorkomt.
De beloning moet in verhouding staan tot het gewenste gedrag. Als je elke keer een te grote beloning geeft, zorg je ervoor dat je slaaf minder zijn best gaat doen. Waarom zou hij ook? Een te kleine beloning is ook niet goed, het motiveert je slaaf onvoldoende. Toch kun je, om de spanning erin te houden, af en toe – zonder enige aanwijsbare reden – een heel grote, onverwachte beloning uitkeren: een jackpot. Dit houdt de slaaf alert. Bij René leent de toestemming om klaar te mogen komen zich daar uitstekend voor.
Zolang de slaaf het gewenste gedrag niet beheerst, dus continu en onder alle omstandigheden vertoont, beloon je hem consequent. Maar om het geleerde in stand te houden doe je dat juist niet. Integendeel zelfs. Je zorgt voor een incidenteel en onvoorspelbaar beloningssysteem. Hierdoor blijft de slaaf hunkeren naar een beloning, wat hem gemotiveerd houdt om het gedrag te blijven vertonen. Ook hierin verschilt belonen van straffen.
Zoek geen grote woorden als een klein gebaar volstaat ⇧
Hoewel niemand vreemd zal opkijken als je je slaaf een compliment geeft, ligt dat toch net iets anders voor een streling over de geslachtsdelen. En seks is voor veel slaven juist een heel sterke motivator. Zoals René me ooit vertelde: "Beheers je de seksualiteit van een man, dan beheers je de man." Het zou toch zonde zijn om hier geen gebruik van te maken. Er is een manier om seks te gebruiken als beloning terwijl je je tegelijk houdt aan de sociale conventies: de geconditoneerde beloning.
Geconditioneerd belonen is als je een beloning – dus iets wat je slaaf graag wil – koppelt aan iets wat voor hem neutraal is. Na een tijdje heeft de neutrale prikkel hetzelfde effect als de beloning. Pavlov's hond is hiervan het beroemdste voorbeeld. Pavlov liet elke keer dat hij zijn hond voerde een bel afgaan. Na dit vele malen te hebben herhaald, bleek dat zijn hond alleen al bij het horen van de bel speeksel begon aan te maken. Hoewel slaven geen honden zijn, blijft het principe hetzelfde. Zo heb ik René ooit zo geconditioneerd dat hij het doen van de vaat ging zien als een beloning. Elke keer als hij de bezig was met de vaat streelde ik zijn geslachtsdelen. Na een paar weken was de afwas doen voor hem voldoende om een erectie te krijgen. Ik kan jullie verzekeren dat hij opeens veel gretiger was om zijn deel in het huishouden te doen. Op dezelfde manier heb ik beestjebeestje, een koosnaam, gekoppeld aan seksuele opwinding. Zo kon ik hem en publique seksueel belonen zonder de mensen te shockeren. Toen die link er eenmaal was, hield ik hem in stand door hem thuis incidenteel en onvoorspelbaar te strelen terwijl ik dat koosnaampje uitsprak.
Conditioneren werkt niet alleen als beloning. Het is ook prima te gebruiken om je slaaf zodanig mee te trainen dat hij pijn opwindend gaat vinden. Als een pijnprikkel elke keer gekoppeld wordt aan seksuele opwinding, is na verloop van tijd de pijnprikkel voldoende om seksuele opwinding tot stand te brengen. Het truukje is de pijnprikkel langzaam op te voeren en consequent tegelijk de slaaf seksueel te stimuleren.
De geconditioneerde beloning blijft in het algemeen zeer lang bestaan, zelfs als die niet meer in stand wordt gehouden. En daar hebben we direct het nadeel voor de slaaf te pakken. Nadat de (sm‑)relatie is verbroken, blijft de slaaf last houden van de koppeling. Dit kan zelfs het proces van het zich losmaken van de ex‑Domina bemoeilijken.
Trainen is de kunst om je slaaf te laten doen wat jij wilt ⇧
We hebben het uivoerig gehad over verschillende instrumenten. Hoe je coachen kunt gebruiken om afwezig gedrag te initieren, straffen om ongewenst gedrag te elimineren en belonen om gewenst gedrag te versterken. Maar hoe krijg je, met behulp van die gereedschappenset, je slaaf nou zover dat hij doet wat jij wilt? Je wilt bijvoorbeeld dat hij een bepaalde houding aanneemt als hij aan je voeten zit. Aan coachen heb je niks want dat gaat over gedrag, als je hem elke keer straft wanneer hij die houding niet aanneemt, weet hij nog steeds niet welke houding hij wel moet aannemen, en er valt niks te belonen want de kans dat hij die houding spontaan aanneemt is nihil.
De simpelste methode is het hem gewoon te vertellen. Zodra hij daarna zit zoals jij dat wenst, beloon je hem. Als een mondelinge toelichting niet voldoet, kun je de gewenste houding bereiken door nabootsing of modelleren. In het eerste geval doe je de houding voor, of laat je hem een plaatje van internet zien dat hij na moet doen. In het tweede geval begeleid je zijn bewegingen met de hand. En weer, zodra hij zit zoals je dat wenst, beloon je hem. Of je straft hem als hij niet genoeg zijn best doet. Als wat je hem wilt leren moeilijker is, dan verdeel je het in kleine stapjes. Als je hem anaal wilt oprekken begin je niet met de grootste plug, maar bouw je het langzaam doch gestaag op.
Maar wat nu als hij een grote weerstand heeft tegen wat je hem wilt laten doen; als hij het gewoon vertikt? Stel bijvoorbeeld dat je slaaf, de eerste keer dat je hem een Gor‑zithouding laat zien, stellig uitroept dat hij dat nooit zal doen. Aan je voeten zitten oké, maar zeker niet zo stijfjes. Praten, dreigen, vleien; het helpt allemaal niet. Toch wil je dat bereiken. Geen probleem. Je analyseert het gedrag dat er al is en maak een plan richting het gedrag dat je wilt bereiken. Vergeleken met hoe hij nu zit moeten de knieën wat meer uit elkaar, de rug rechter, de armen netjes naast het lijf, de ogen neergeslagen en de handen met de handpalm naar boven en je hebt de Gor‑houding die je zo leuk vindt.
Je weet dus waar je bent en waar je naartoe wilt gaan. Je vertelt je slaaf niks, maar gaat wel stapsgewijs aan de slag. Je knipt het gewenste gedrag in onderdelen, dus knieën, rug, armen, ogen en handen. Elke keer als hij met een van die onderdelen meer in de richting gaat dat jij voor ogen hebt, beloon je hem. Je werkt met dusdanig kleine stapjes dat je slaaf altijd een realistische kans heeft op beloning. En als hij het stapje in de goede riching beheerst, neem je een volgende stap. Zo begin je hem te belonen, elke keer als hij je niet rechtstreeks aankijkt. Dat hij daarbij niet tegelijk naar beneden kijkt, zoals het uitendelijke resultaat voorschrijft, maakt niks uit. Eenmaal als hij door heeft dat hij je niet mag aankijken als hij aan je voeten zit, en dat ook niet meer doet, beloon je hem steeds als hij tegelijk naar beneden kijkt. Et voila, wat betreft de ogen heb je al je Gor‑houding. Je kunt verschillende onderdelen tegelijk trainen, maar houdt het wel overzichtelijk voor jezelf. Probeer vooral niet te vlug te gaan; je kunt beter in een gestaag tempo vorderingen maken, dan het helemaal verpesten. En neem per onderdeel één stapje tegelijk. Je neemt pas een volgende stap wanneer hij een eerdere stap volledig beheerst.
Het voorafgaande gaat ervan uit dat er al iets bestaat waarmee je kunt gaan werken. Maar wat nou als je je slaaf iets wilt laten doen dat hem tegenstaat, en er niks is wat er al een beetje op lijkt? Wees in dat geval dankbaar voor een mankement in het mannelijk ontwerp en gebruik het. Zoals Robin Williams het heel treffend zei in reactie op de Lewinsky‑affaire: "God gave men both a penis and a brain, but unfortunately not enough blood supply to run both at the same time." Ik ben elke keer weer verbaasd over wat ik René allemaal kan laten doen als hij maar opgewonden genoeg is. Het schoonmaken van mijn laarzen met zijn tong, iets wat hij altijd beneden zijn waardigheid had gevonden, was opeens geen enkel probleem meer nadat hij een paar dagen – met mijn vriendelijke hulp – in opperste geilheid had verkeerd. Wat hij voorheen altijd weigerde, was toen een kleine prijs om te mogen klaarkomen. En eenmaal over die eerste weerstand heen valt het een slaaf makkelijker om het nogmaals te doen.
Het doel van trainen hoeft niet enkel verandering van gedrag te zijn. Het doel kan ook zijn dat de slaaf op voorgeschreven wijze op een prikkel reageert. Dit heet prikkelbeheersing. De prikkel kan van alles zijn: een fluitje, gebaar, commando. Fiona kon haar slaaf met gebaren allerlei verschillende houdingen laten aannemen; op commando presenteerde hij zich netjes met zijn armen op de rug of ging hij op zijn knieën zitten. Ze waren hier samen zo ver in gevorderd dat haar gebaren zo klein waren dat het voor een niet‑ingewijde niet eens waarneembaar was. Voor veel slaven en Domina's is prikkelbeheersing het ultime doel van een training. En eerlijk is eerlijk, het ziet er ook vaak prachtig uit.
Om van prikkelbeheersing te kunnen spreken, moet er aan de volgende vier voorwaarden worden voldaan: het gedrag volgt onmiddellijk op de prikkel, het gedrag doet zich niet voor zonder de prikkel, het gedrag doet zich niet voor als reactie op een andere prikkel en als reactie op je prikkel doet zich niet een ander gedrag voor.
Een prikkel train je precies op dezelfde manier als ander gedrag. Dus daar hoef ik niet verder over uit te weiden. Er zijn echter wel twee veelvoorkomende problemen.
De eerste is de valse start. Nog voordat de Domina het commando heeft gegeven, neemt de slaaf de houding al aan. Op het eerste gezicht zou je zeggen dat dit een toegewijde slaaf is. Het probleem is echter dat hij niet gehoorzaamt, maar zich op een irritante manier uitslooft. Dit kun je verbeteren door hem elke keer als dit gebeurt een time‑out te geven. Je laat hem weer de beginpositie aannemen en wacht een volle minuut. Dan geef je hem weer het commando. Hierdoor maak je hem duidelijk dat jij degene bent die bepaalt.
Het tweede probleem is hieraan tegenovergesteld. Je geeft je slaaf een commando en hij doet er veel langer over dan je wenselijk acht. Ook dit is zeer irritant. Je kunt in voorkomend geval de wachttijdlimiet gebruiken: je geeft hem alleen een beloning als hij binnen de tijd de houding aanneemt. Ook hier zet je hem weer in de beginpositie voordat je je commando opnieuw geeft. Vertel hem dat je niet tevreden bent over zijn prestatie en wat je van hem verwacht.
Sommige gedragingen zul je kunnen trainen in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld met twee woorden spreken. Ander gedrag zul je voornamelijk trainen in privé‑sessies. Zoals mooi zitten, of elke vorm van reactie op een prikkel. Of je nou voornamelijk coacht, straft of beloont, of ze door elkaar gebruikt, hier nog wat laatste tips ter afsluiting:
Ondanks mijn ervaring heb ik natuurlijk niet alles zelf bedacht. Voor degenen die door bovenstaande nieuwsgierig zijn naar meer, of meer over specifieke onderwerpen willen lezen, hier wat leestips:
© Madame, juli 2010.
14-09-2017:
Nieuwe versie
Bijna op de kop af tien jaar is er niets meer gewijzigd aan Hommage à Madame. En dus was de webstek ondertussen technisch zwaar verouderd. Tegenwoordig browsen velen het internet met hun mobiele telefoon. Tien jaar geleden kon je met zo'n ding, naast bellen, hooguit een sms'je versturen of ontvangen. Tijd dus voor een nieuwe versie!
Versie 6 van Hommage kunt u nog niet met enig fatsoen op uw mobieltje bekijken. De nieuwe versie is nog altijd gemaakt met het oog op de desktopomgeving. Echter, door gebruik te maken van moderne(re) technieken is er wel de basis gelegd voor een versie die geschikt is voor kleine schermpjes als die van de mobiele telefoon. Nu de desktopversie klaar is, ga ik me daar dan ook op richten. Het zal geen tien jaar duren voordat versie 6.1 gereed is ☺.
Zoals ook met versie 3 en versie 4 is gebeurd, is versie 5 nu bevroren. Wanneer dat u belieft, kunt u deze bevroren versie nog eens bekijken.
Nieuw verhaal: Straf
We hebben in de afgelopen tijd niet helemaal stilgezeten. Er zijn best wat stukken geschreven: de meeste daarvan zijn ook gepubliceerd, vaak op Fetlife. In de komende tijd zullen deze stukken, voor zover relevant, op Hommage worden gepubliceerd.
straf is een verhaal van Madame uit 2010, met een twist aan het eind.
Nieuw verhaal: De klos @ The Boss
De klos @ The boss is een verhaal uit 2011, van de hand van René. Het handelt over een spannend bezoekje aan een gay‑bar.
25-10-2010:
Nieuw informatief stuk: Hoe versier je een Domme?
Een veelgehoorde klacht van onderdanige mannen is dat het zo moeilijk is een leuke dominante vrouw te vinden. Madame schreef een aantal tips die je kunt gebruiken om je kansen te vergroten.
Nieuwe kronkel: Memory Lane
Het internet is een goudmijn van informatie en vermaak. Zeker ook waar het sm betreft. Wat velen echter nog niet weten is dat je meer kunt vinden dan alleen datgene wat vandaag online staat. We hebben allemaal de beschikking over een archief van tien jaar internet.
08-08-2010:
Nieuw informatief stuk: Slaventraining
Velen vinden het leuk hun slaaf te trainen. Maar hoe pak je zoiets aan? Madame dook in de theorie én in de praktijk en schreef er een uitgebreid artikel over.
27-07-2010:
Hoewel deze webstek al een paar jaar een slapend bestaand leidt, krijgen we er nog met enige regelmaat commentaar op. Vaak leuk en positief commentaar. Hommage à Madame is kennelijk nog altijd een plek die mensen waarderen. Dat vinden we natuurlijk hartstikke leuk.
Al enige tijd sluimert bij ons de behoefte de webstek nieuw leven in te blazen. Mijn lief heeft zelfs al een mooi verhaal klaarliggen — ik hoef het alleen nog maar de benodigde technische bewerking te geven. U mag het dus binnenkort online verwachten.
Maar we hebben nóg een verhaal liggen. En dat verhaal is zo leuk dat we het vandaag meteen plaatsen.
Nieuw verhaal: Weddenschap
Wat als je meesteres je in het vooruitzicht stelt dat een langgekoesterde droom werkelijkheid zal worden? Je hoeft er alleen maar een weddenschap voor te winnen. Boefje schreef er een leuk verhaal over, met een briljante clue
28-09-2008:
Vandaag zijn alle links nagelopen. Er zijn er 22 aangepast en 4 verwijderd. Als je weet dat er in totaal 87 externe links op deze pagina's staan, dan weet je nu ook dat er veel is veranderd in de afgelopen jaren en dat het hard nodig was alles weer eens te bekijken.
Het verwijderen van links geeft soms een wat weemoedig gevoel. De parenclub waarin wij onze eerste voorzichtige cuckolding-stappen zetten, Le Cour in Oisterwijk, bestaat niet meer. Ook het favoriete restaurant van DP uit Uit eten met Madame is verdwenen. Niets is eeuwig, maar toch is het jammer dat er dingen uit je verleden verdwijnen. Uiteraard blijven de herinneringen!
Op de linkenpagina is de link naar het BDSM relatie- en adviesbureau van Claire van Dam verwijderd. Dit bureau blijkt al enige tijd niet meer te bestaan. Miss Nora uit Duitsland heeft haar studio kennelijk opgegeven; haar literatuuropsomming is gelukkig nog wel terug te vinden op het Internet Archief, en daarom verwijst de link daar nu naartoe.
10-06-2007:
Ooooo, wat ben ik blij met Linux!! Dolblij met Linux, mag je wel zeggen. Echt, ik kan niet beginnen te vertellen hoe enorm goed ik me voel terwijl ik deze woorden schrijf. En dat komt door Linux.
Wat wil het geval?
Een ieder die Hommage à Madame een beetje heeft gevolgd in de tijd, weet dat er eerdere versies zijn geweest. En die weet ook, of zou kunnen weten – of heeft ergens in het achterhoofd iets van "Owja" – dat ergens, jaren geleden, verhalen zijn gepubliceerd die ergens tussen twee versies in verloren zijn gegaan.
Ik had die verhalen nog wel. Dat wil zeggen: de harddisk waar die verhalen opstaan, die heb ik al die tijd bewaard.
Maar ik kon er niet bij. Telkens als ik die oude harddisk aan een andere pc koppelde (ik heb het een keer of drie geprobeerd), molesteerde ik daarmee meteen de harddisk van die andere pc. Ik begon daarom te geloven dat er misschien ergens kortsluiting zat in die oude harddisk. Of een ander technisch mankement. In ieder geval zorgde die oude harddisk er steeds voor dat ook andere harddisks de geest gaven. En dus kon ik niet bij mijn verhalen.
Waarom ik dat kreng dan toch zo lang heb bewaard? Nou, je leest weleens wat. En je ontdekt dat er bedrijven zijn die nog heel veel data van oude harddisks kunnen halen. Zelfs als die krengen op het oog verwoest zijn door brand of door waterschade. Nou zijn die bedrijven hartstikke duur, en is mijn portemonnaie niet overdreven gevuld en dus lag dat ding daar jaar na jaar braaf te wachten op betere tijden.
Tot vandaag.
Ergens in de afgelopen week kreeg ik problemen met mijn pc. Die zijn voor een groot deel opgelost, al vertrouw ik het ding niet helemaal. En toen dacht ik: ach, als dat ding toch op half elf hangt, waarom koppel ik die oude harddisk er niet eens aan?
Zo gezegd, zo gedaan, en wat denk je? Linux mount het kreng probleemloos!! Alles heb ik terug kunnen halen!
Je kunt je dus misschien wel voorstellen in wat voor euforische bui ik nu ben.
Enfin, snel alles op Hommage plaatsen dus maar. En dit keer wél backups maken! Vandaag dus een aantal verhalen van lang geleden. Een jaar of vijf geleden. Het doet mijn lief en mij veel plezier u ze te kunnen presenteren.
Nieuw verhaal: No more prince
Een jaar of vijf geleden heb ik enige tijd een Prince Albert gedragen. Het verhaal rond het zetten van dat ding is al lange tijd op Hommage te lezen (namelijk hier).
Niet veel later ben ik mijn PA verloren. In dit nieuwe verhaal kunt u lezen hoe dat zo kwam.
Nieuw verhaal: Bedazzled!
De titel van dit verhaal is gejat van de gelijknamige film. En niet zonder reden: lees het verhaal van een zinderende mind play in de beginfase van onze sm-relatie zelf maar.
Nieuw verhaal: Hoe vertel ik het mijn Domme?
Gewoon zin hebben in een pak slaag. Als onderdanige kun je je domina moeilijk opdragen de zweep ter hand te nemen. Gelukkig zijn er truukjes te bedenken die soms heel goed werken.
Nieuw verhaal: Proefcollar
Een mooie dag: de dag dat mijn lief me mijn proefcollar schonk.
Nieuw verhaal: Minnaar
Het laatste verhaal van eigen hand uit deze serie uit midden 2002. Mijn lief had me opgedragen een minnaar voor haar te zoeken. En dat kwam hard binnen.
15-04-2007:
In de afgelopen maanden zijn we erg druk geweest met het op de rails krijgen van Cuckolds à Madame. En met succes: de zusterwebstek van Hommage begint heel aardig te lopen. Inmiddels hebben zich ruim 200 mensen aangemeld, zijn er meer dan 450 berichten geplaatst en een kleine 400 foto's. Voor een ieder met interesse in cuckolding dus inmiddels echt een aanrader om eens een bezoekje te brengen.
Nieuw verhaal: In de auto
Geluk zit vaak in de kleine dingen. Madame schreef een stukje over een gelukkig moment in een reis naar huis.
Nieuw verhaal: Ritmeester/slaaf
Eric Masters schreef al enige tijd geleden dit verhaal. Speciaal voor Madame nu eens een keertje met de man in de onderdanige rol; iets wat in het normale leven ver van zijn bed staat. Met welgemeende excuses aan Eric's adres, voor het feit dat het zo lang heeft geduurd voordat het verhaal hier op Hommage à Madame geplaatst werd.
01-01-2007:
Wij wensen u allen een allemachtig prachtig fabelachtig 2007!
Veel nieuws hebben we niet te bieden, maar wat we te bieden hebben kan heel erg leuk worden voor mensen die graag meedoen; mensen dus, die van het interactieve werk houden. Daarvoor zijn we een nieuwe webstek gestart: Cuckolds à Madame. Het is uiteraard nog erg leeg daar. Aan u de mooie taak om de ruimte te vullen
21-10-2006:
Nieuwe versie
Wanneer u onze wijzigingen eens doorneemt, zult u tot de ontdekking komen dat we regelmatig schreven dat een nieuwe aanvulling toch wel enige tijd geleden was. Zoals men Einstein vaak in de mond legt: "Alles is relatief" (wat natuurlijk niet waar is, want de lichtsnelheid is, naar men vooralsnog aanneemt, absoluut). Dit keer is het pas écht een hele tijd geleden. Wel ruim anderhalf jaar!
We hebben regelmatig aan u gedacht. We hebben regelmatig aan onze webstek gedacht. Maar door privé-omstandigheden hadden we absoluut de tijd (en vaak de zin) niet om zelfs maar na te denken over Hommage à Madame. Laat staan dat we er aan hadden kunnen werken.
De afgelopen weken hebben we hard gewerkt aan de webstek. Zoals u direct kon zien toen u hier binnenkwam, is de vormgeving drastisch aangepast. De factor 'tijd' zal een bepalende rol blijven spelen. En het onderhouden van de webstek zoals we die hadden, vreet tijd. Teveel tijd. We hadden (en hebben) behoefte aan een webstek die makkelijk te onderhouden is. En dus is rené zich een beetje in php en css gaan verdiepen. Het resultaat is dat we nu mallen hebben gemaakt, die ons in staat stellen in een minuut of tien een nieuwe tekst online te brengen. Dat helpt. Daarnaast hoeven we aan de menu's en aan de sitemap hoegenaamd niets meer te doen: dat wordt allemaal automatisch gegenereerd. Ook dat helpt. Maar wat nog het meest helpt, is onze keuze om niet meer zoveel plaatjes te gebruiken. Het nemen van de foto's, het uitzoeken van de meest geschikte exemplaren en het bewerken van de afbeeldingen waren de grootste tijdslorpers.
Om toch ook nog een leuke grafische versie te kunnen bieden, hebben we besloten het idee bij elke tekst een passend plaatje te maken los te laten. Bij een tekst wordt nu een willekeurige afbeelding geplaatst.
Wat hebben we op dit moment wel en wat hebben we niet? Alle verhalen, kronkels, informatieve stukken en recensies zijn er nog. We hebben ze stuk voor stuk doorgespit en de kapotte links hersteld waar dat kon, vervangen wanneer dat nodig was en verwijderd als de betreffende pagina niet meer bestaat (iets wat helaas nogal eens voorkomt). Een gastenboek is er nog niet. Een mailform evenmin. Ze zitten wel in de planning, maar onze prioriteit ligt nu eenmaal bij de teksten. En dat zal altijd zo blijven.
U, onze bezoeker, heeft nu de keuze uit twee verschillende vormgevingen. Nog een belangrijk voordeel van het werken met php: het is heel makkelijk een aantal vormgevingen naast elkaar te hebben. Als die eenmaal gemaakt is, hoeft er hoegenaamd geen onderhoud op te worden gepleegd.
Helemaal tevreden zijn we nog niet. In Firefox ziet onze webstek er prima uit. Maar in Internet Explorer zijn er nog wat schoonheidsfoutjes. We doen ons best daar verandering in te brengen, maar aangezien we thuis geen Windows-machine hebben (en dus ook geen IE), is het lastig testen. Tips zijn van harte welkom, maar bedenk wel dat we alleen code gebruiken die voldoet aan de W3C-standaards.
Behalve een nieuwe versie hebben we ook wat spiksplinternieuwe teksten. Eén daarvan plaatsen we vandaag online:
Nieuw verhaal: The surrendered wife
Vrouwen horen onderdanig te zijn. Dat is nu eenmaal iets wat de natuur zo voorzien heeft. Met een handleiding als steun, probeerde Madame haar huwelijk een zetje te geven.
14-01-2005:
Nieuw verhaal: U vraagt, ik draai
Op mailing-lijsten, groepen en allerlei andere interessante plekken waar mensen samenkomen, wordt soms heel wat op elkaar gevit. Men is te lief, te gemeen, doet zus en zo niet zoals het hoort … en ga zo maar door.
Om alle gekissebis eens een keertje voor te zijn, schreef Madame haar avontuur eens op verschillende manieren op.
Nieuw verhaal: De opdracht
Is het nu een verhaal of een kronkel? Het zit er een beetje tussenin. Madame en René schreven allebei een deel van dit stuk dat handelt over opdrachten in hun relatie.
Nieuw verhaal: 'Aardbei'
U wordt verwend: er is zelfs een derde verhaal van Madame. 'Aardbei' beschrijft een typische sm-scène tussen een Domina en haar slaafje.
18-12-2004:
Wie de afgelopen twee of zo weken een kijkje is komen nemen op onze webstek, zal het opgevallen zijn dat we openden met een In Memoriam. Nu is Peter het absoluut waard dat we wat aandacht aan hem besteden, maar het werd wel tijd dat we weer met de normale openingspagina zouden komen.
Het was ook de bedoeling dat na een dag of drie al te doen. Maar toen kreeg ik het op m'n heupen en hebben we iets gedaan dat we al heel lang wilden: we zijn thuis overgestapt op Linux. En wel cold turkey. Het is hartstikke leuk, het is heerlijk, maar het is ook erg tijdrovend geweest (en nog). En dat terwijl 'tijd' nu juist iets is waar we toch al niet al teveel van hebben.
Hoe dan ook, inmiddels zijn we zover dat we internet weer op kunnen, (bewegend) beeld en geluid hebben, een tekstje kunnen schrijven en een plaatje kunnen bewerken. Nu nog leren omgaan met al dat moois, nog een beetje fijnstellen (de Eudora-mails bijvoorbeeld zien te importeren in Evolution) en we zijn weer helemaal paraat. We hebben ondertussen aardig wat materiaal voor Hommage verzameld en gaan daar nu snel mee aan de slag. Hoewel 'snel' natuurlijk, gezien onze beperkte tijd, waarschijnlijk een relatief begrip zal blijven.
Voor wie het In Memoriam nog eens wil nalezen: het is hier te vinden.
03-10-2004:
Bijna twee maanden lang is Hommage à Madame niet ge-update. En de update die we u nu bieden is helaas niet erg groot. De oorzaak ligt in het feit dat rené een nieuwe baan heeft gevonden en daardoor heel veel minder tijd aan de webstek kan besteden. We hopen dat we in de toekomst weer wat meer tijd zullen kunnen vrijmaken voor onze webstek, al zal de update-frequentie permanent lager liggen dan het afgelopen jaar het geval is geweest.
Nieuwe recensie: Mauro Bolognini: Husbands and lovers (film)
Een film over een echtpaar, waarvan de vrouw besluit een minnaar te nemen. En er haar echtgenoot alles over te vertellen.
Nieuwe link: International Order of Secular Cybelians
Een heel bijzondere webstek is die van de International Order of Secular Cybelians. Het betreft een groep mensen die een levensstijl aanhangt waarin de vrouw de dominant is. Ze hebben er zelfs een religie van gemaakt. Men sluit onder meer huwelijken, waarin cuckolding een belangrijke plaats inneemt.
Aanpassingen aan het gastenboek
Persoonlijke omstandigheden hebben ons genoodzaakt het gastenboek bij Ejuca te sluiten. Maar we stellen uw reacties buitengewoon op prijs. Daarom hebben we een andere manier gezocht, die ons in staat stelt toch een gastenboek te handhaven. Er kleeft een klein nadeel aan: uw reactie zal niet meer automatisch (en dus direct) aan het gastenboek worden toegevoegd. Wij vinden dat jammer, maar niet onoverkomelijk. Hopelijk bent u het daar mee eens.
08-08-2004:
Nieuwe informatie: Hoe kies je een professionele Domme?
Madame geeft enkele tips en aanwijzingen voor mensen die van plan zijn eens een commerciële Meesteres te bezoeken.
Nieuwe kronkel: Sm en commercie
Madame is een jaartje commerciële Domina geweest. In deze kronkel vertelt zij daarover.
Nieuwe kronkel: Dromenvanger (of: wil de man van onze dromen nu opstaan?)
Iemand vinden, als het voor meer is dan alleen maar seks, blijkt nog niet zo eenvoudig. Zeker niet als je graag een heel speciale man wilt laten delen in je relatie. En al helemaal niet als die relatie niet alledaags is.
Nieuw verhaal: FemDom‑weekend in de Belgische Kempen
dick^{MrsBritta} schreef een verslag van zijn ervaringen op een weekend van de Dominante Dames op Yahoo Groups.
Twee links verwijderd
D/s Webhosting, onze host, heeft ons laten weten dat ze hun activiteiten staken. Ons wordt gegarandeerd dat onze webstek gewoon bij hen kan blijven draaien (net als de andere bij D/s aangesloten websteks), maar ze nemen geen nieuwe opdrachten meer aan en geven geen support meer. Reden om de link naar hun thuispagina te verwijderen (er is toch niets meer te zien). En bovendien een reden om eens te overwegen of we misschien eens een eigen domein moeten gaan nemen. Dat lijkt ons sowieso een goed idee, omdat we vinden dat we best wel een beetje volwassen aan het worden zijn. U wordt op de hoogte gehouden.
Ook de link naar www.bdsm-voor-jongeren.nl is verwijderd. Deze site bestaat niet meer; de nieuwe webstek van deze club is SamariuM.
21-06-2004:
Aanpassingen navigatie
We hebben getracht de navigatie wat te verbeteren. Van verschillende kanten kregen we te horen dat het gastenboek en het forum moeilijk te vinden waren; 'niemand' verwacht dat soort zaken onder het kopje >Contact te vinden. Mensen waren zelfs stomverbaasd toen we ze vertelden dat we wel degelijk een gastenboek en een forum hadden. Daarom hebben we die twee zaken verplaatst en hun eigen plekje gegeven in het hoofdmenu. En nu maar hopen dat het er wat drukker gaat worden ☺.
Verder zijn we van plan naast boeken ook films te recenseren. Daarom is Bibliografie in het hoofdmenu veranderd in >Recensies.
Nieuw verhaal: De dag vooraf
Het was de tweede keer dat mijn liefs minnaar over de vloer kwam. Tot mijn grote vreugde beschreef Madame dit keer eens haar kant van de beleving. Een aanrader. En niet alleen omdat het een mooi stuk is geworden, maar ook omdat het niet zo heel vaak voorkomt dat een dominante het toetsenbord ter hand neemt.
Nieuwe recensie:Anita Phillips: A defense of masochism
Het begint er een beetje op te lijken dat guilty^ onze vaste recensent wordt, en daar zijn we erg blij mee. Dit keer twee recensies van zijn hand. De eerste daarvan betreft een non-fictieboek van Anita Phillips. Zij schreef een pleidooi voor masochisme.
Nieuwe recensie: Jacqueline Carey: De kushiel-trilogie
Voor guilty^'s tweede recensie heeft hij zelfs drie boeken moeten lezen. Het betreft de Kushiel-trilogie, een fantasy-verhaal met veel sm-kenmerken.
04-06-2004:
Nieuwe link: MSN-groep Hoorndragers
Een nog nieuwe groep voor mensen die zijn geïnteresseerd in alle vormen van relaties waarin de man het aangenaam vindt te weten dat zijn vrouw vrijt met andere mannen. Vanzelfsprekend komt ook cuckolding hier ruimschoots aan bod. Een veelbelovende Nederlandstalige groep, van goede kwaliteit, die ik graag aanbeveel.
28-05-2004:
Nieuw verhaal: Een Husband Training
Ter verbetering van zijn dienstbaarheid naar zijn Meesteres Didi, werd john naar een Husband Training van OWK gestuurd. Dit is het verslag van zijn belevenissen tijdens zijn verblijf in Tsjechië.
Nieuwe informatie: OWK, de haalbare droom
Voor wie erg nieuwsgierig is geworden door johns verhaal, of voor wie sowieso benieuwd is naar hoe het daar nu werkelijk zit, een inleiding over OWK. Ook deze inleiding is van de hand van john.
Nieuwe informatie: Spelletjes om het leven van slaven zuur te maken
Van Meesteres Jay kreeg Madame een aantal spelletjes om het leven van slaven zuur te maken. In die artikel, in samenwerking met de redactie van de Kerfstok tot stand gekomen, de spelregels.
Nieuw kronkel: Goed of fout binnen sm
Bestaat er goed en fout in SM? En zo ja, wat is dan goed en wat is fout? Madame laat er haar gedachten over gaan.
Nieuw link: SamariuM
De nieuwe officiële webstek van BDSM voor jongeren van 18 tot ongeveer 30 jaar. Met uitgebreide informatie, een mailinglijst, een chatroom, verhalen en nog veel meer.
Vier nieuwe verhalen van rené
Met het vierde deel, wordt Schets van een droom afgerond. En dat werd tijd ook. Niet omdat ik niet achter het verhaal zou staan (integendeel), maar omdat er al een tijdje twee andere stukken klaarliggen die pas ná publicatie van Schets van een droom het net op kunnen.
Dat zit zo: Mijn lief schreef me een e-mail. Nu ja, eigenlijk kroop ik in haar huid en schreef een e-mail aan mezelf. Deze mail grijpt hier en daar terug op schets van een droom. En dus moest dat verhaal eerst compleet online staan. Een e-mail aan mijn lief is de visie van de Dominante op reeds gepasseerde, en mogelijk voor de deur staande gebeurtenissen.
En dan. Soms wordt de droom door de werkelijkheid achterhaald. En die werkelijkheid blijkt er dan nét even anders uit te zien, dan je had verwacht. Het is dan natuurlijk niet handig de feiten al gepubliceerd te hebben, voordat de droom on-line staat. Soît, hoe beleef je nu als cuckold zo'n avond in het eggie? Daarover gaat Pijn.
Ten slotte een verhaal met een heel ander thema. De worsteling van een onderdanige met zichzelf, tegen de achtergrond van een bijeenkomst van Dominante Dames: Breek me.
14-05-2004:
Nieuw verhaal: Over de grens
Een verslag van john{D}, waarin hij vertelt hoe en waarom hij samen met Madame een flinke grens slecht.
Nieuwe informatie: Een paar scenario's voor rollenspellen
De titel is helder: Madame geeft in het kort enkele ideeën voor rollenspellen.
Nieuwe kronkel: Met dank aan Ron en kitten: een bloemlezing
Eén van de belangrijkste discussieplatforms aangaande SM, is de verzameling mailinglijsten van nl-bdsm.org. Petra schreef een prachtige kronkel naar aanleiding van het overdragen van nl-bdsm.org aan een nieuwe eigenaar.
Nieuwe link: Meesteres Jay
Een commerciële studio in de omgeving van Gent.
01-05-2004:
Nieuw verhaal: Schets van een droom, deel 3
Het vervolg van rené's verhaal over een mogelijke toekomst.
Nieuw informatief stuk: Eenzame opsluiting
Slaaf martin{A} schreef voor ons een helder stuk over eenzame opsluiting.
Forum
Mailen kunt u ons al heel lang. Onze mailing bestaat ook alweer een aardig tijdje. En een kleine maand geleden hebben we een gastenboek toegevoegd. Vandaag wordt Hommage à Madame uitgebreid met nog een andere mogelijkheid tot interactie. Interactie met ons en met andere bezoekers van onze webstek: een forum. We zijn erg benieuwd of ons forum levensvatbaar is.
Nieuw link: Femdom Benelux
Een Yahoo group voor dominante dames uit de hele Benelux. De leden van de groep wisselen ideeën en tips uit en komen regelmatig bij elkaar. Zowel om te praten, als voor speelfeesten. Mannen alleen en vrouwelijke subs worden op deze groep niet toegelaten.
Nieuwe link: Rowena BDSM
Een link naar een commerciële studio.
23-04-2004:
Nieuwe kronkel: Bij ons komen er ook spruitjes op tafel
Wij hebben de perfecte D/s. Elke stap die we zetten veroorzaakt groei, elke dag staat in het teken van onze 24/7. Daar getuigen onze schrijfsels immers van. Toch?
Nieuw informatief stuk: Trampling
Trampling is meer dan zomaar over iemand heenlopen. Burgie vertelt er alles over.
Nieuw verhaal: Oudjaar en een nieuw begin
Een mooi, waargebeurd cuckolding-verhaal van Martin de Vos.
Nieuwe link: Claire van Dams BDSM relatie- en adviesbureau
Bij ons weten uniek in de Nederbelgische SM-scene: een serieus relatie- en adviesbureau. Men biedt onder meer relatiebemiddeling en kennismakingsdiners. Op de webstek is bovendien de nodige informatie te vinden.
Nieuwe link: Miss Nora's literatuurlijst
Miss Nora is een commerciële, Duitse meesteres. In die zin dus niet zo heel interessant voor Hommage à Madame. Wat wel interessant is, is haar opsomming van FemDom-litaratuur, inclusief korte inhoud. De link verwijst naar die opsomming.
07-04-2004:
Vandaag hebben we een gastenboek toegevoegd aan de webstek. Het is te vinden in menu-onderdeel Contact en onderverdeeld in een mogelijkheid tot lezen en een mogelijkheid tot tekenen.
06-04-2004:
Het is iets meer dan een maand geleden dat we mailing 14 de deur uit deden. De reden dat het zolang geduurd heeft voordat u weer iets van ons verneemt, is dat we de volledige site hebben herzien. De lay-out is compleet vernieuwd, de wijze van navigeren eveneens.
We hebben goed geluisterd naar de commentaren die we kregen en hebben dat een belangrijk gewicht gegeven. De meeste aanpassingen zijn op uw verzoek gedaan. Vanzelfsprekend zullen sommigen het jammer vinden dat bepaalde aspecten van de vorige versie vredwenen zijn. Ondergetekende niet het minst. Toch hopen we met de nieuwe versie een stap vooruit te hebben gezet. Al was het alleen maar omdat nu ook met andere browsers dan die van Microsof, de webstek volledig benut kan worden.
Nieuwe kronkel: Het evangelie volgens Lucifer
Dr. Lucifer DeVille geeft op een prachtige manier zijn visie op SM.
Nieuw: Leeswijzer
In dit stuk geeft Madame een toelichting op onze webstek.
Nieuw: Sitemap
De nieuwe versie van Hommage à Madame biedt ook een sitemap. Handig voor een snel, volledig overzicht van wat we allemaal te bieden hebben.
Nieuw: The making of Hommage à Madame
Ook direct gerelateerd aan de overgang van versie drie naar versie vier, is The making of Hommage à Madame. We vonden het leuk de ontstaansgeschiedenis van onze webstek met u te delen. Dat hebben we dus ook gedaan.
24-02-2004:
Dit keer hebben we zelf weer eens het toetsenbord ter hand genomen. Dat wil zeggen eigenlijk is het een continu proces – een stuk wordt meestal niet in één keer geschreven en we hebben nog een behoorlijk aantal verhalen, kronkels en informatieve teksten liggen die pas in een later stadium geschikt zullen zijn voor publicatie, omdat we ze nog niet 'af' vinden –, maar uit dat proces zijn nu een verhaal en een informatief stuk ontluikt.
Nieuw informatief stuk: Van streel- tot geselzweep
Welk soort zwepen is er? Hoe hard sla je met een zweep, en waar sla je wel of niet? Madame geeft de antwoorden.
Nieuw verhaal: Schets van een droom, deel 2
Het tweede deel van het verhaal over een mogelijke toekomst.
We zien hier een andere reden waarom verhalen die al wel af zijn, nog niet op de webstek worden gepubliceerd soms worden verhalen gebruikt in bladen als De Kerfstok of Massad. Zulke bladen willen vanzelfsprekend de primeur; het is niet leuk als het verhaal al op internet te vinden is, wanneer je blad nog niet eens bij de drukker ligt. Deel 3 van Schets van een droom is al lang geschreven. Wie niet nog een paar maanden wil wachten om het op onze webstek te kunnen lezen, kan het vinden in de eerstvolgende Kerfstok.
03-02-2004:
Vanwege enorme drukte heeft het even geduurd, maar hier is 'ie dan de nieuwe update van Hommage à Madame. We hebben maar liefst vier nieuwe verhalen en één nieuwe link. De verhalen zijn allemaal van de hand van derden en we zijn er erg blij mee dat zoveel mensen hun teksten aan ons toevertrouwen.
Nieuw verhaal: Angel
Embee verrast ons met twee mooie verhalen. Het eerste verhaal speelt in een mysterieuze sfeer. Het gaat over twee dames op stap.
Nieuw verhaal: Een proces
Een man vertelt over zijn domina haar spel met een ander en zijn gevoelens daarbij. Een prachtig verhaal van Embee.
Nieuw verhaal: De kuisheidsgordel
Een oud, maar schitterend verhaal over een vrouw wier man voor een moeilijke keuze gesteld wordt. Van D. Glenn Arthur jr, in een mooie vertaling van excolo{S}.
Nieuw verhaal: Vincent op bezoek
Een spannend verhaal van Laurenz, met een cuckolding-thema.
Nieuwe link: Wives considering cuckolding hubby
Een Yahoo groep voor vrouwen die hun man cuckolden of overwegen dat te gaan doen. Ook serieuze, in cuckolding geïnteresseerde mannen, zijn welkom op dit gemodereerde forum. Zeer aanbevelenswaardig, met name voor dames.
16-01-2004:
Nieuw verhaal: Het slaaptekort of mijn pijnlijke tepels
Wat als je na een drukke dag ontzettend verlangt naar een degelijke nachtrust en je Domme heel andere plannen heeft? Een prachtig verhaal van gentlesub.
Nieuwe kronkel: Rekeninghoudend rekenen
Het kan zo nu en dan verdomd lastig zijn te bepalen waar de grens ligt hoe vaak kan men slaan? Odalisque ontwikkelde een methode om dat te bepalen.
30-12-2003:
Nog net voor het nieuwe jaar werd onze webstek weer een stukje uitgebreid. Dat biedt ons, naast het u verwittigen van deze uitbreiding, de gelegenheid u een bijzonder prettige jaarwisseling te wensen ☺.
Nieuw verhaal: Schets van een droom, deel 1
Hoe zou de toekomst eruit kunnen zien? Wegdromend probeer ik er een beeld van te schetsen. Het is een verhaal in delen; dit keer (uiteraard) deel 1.
Nieuwe link: L'encyclopédie interactive du BDSM (internet archive)
Voor wie de Franse taal machtig is, is L'encyclopédie interactive du BDSM een aanrader. Het is een webstek van het type 'voor SM'ers, door SM'ers'; belangstellenden schrijven een informatief stukje over een bepaalde term uit de SM en zo groeit gaandeweg een heuse encyclopedie.
Nieuwe link: Elise Sutton's
Elise Sutton is een naam die veel opduikt in de Amerikaanse FemDom-scene. Haar webstek is interessant en de moeite van een bezoekje zeker waard.
19-12-2003:
Nieuw: Tips om je slaaf te vernederen
Een uitgebreide selectie tips ter vernedering van uw slaaf, van de hand van Madame.
Nieuw verhaal: Peter
In mijn zoektocht naar een minnaar voor mijn lief, vond ik een man met een prachtige penis. Enkele dagen later lag ik met hem in bed …
Nieuwe link: De kerker
De Kerker is een algemene sm‑site met onder meer informatie en verhalen. Erg leuk gevonden zijn de recepten (brandnetelsoep, strokentaart, gebondeerd vlees).
05-12-2003:
Nieuwe kronkel: Haar spelletje
Waar ik cuckolding vooral had gezien als een spannend spel, realiseerde ik me ineens dat het geen spelletje meer was.
Nieuw verhaal: Het paard
Het leuke van verhalen van derden is dat er ook eens geschreven wordt over thema's die we zelf niet snel zouden gebruiken. Slaaf vogelman beschreef een pony play.
Nieuw: een overzicht van de laatste wijzigingen
De laatste wijzigingen worden vanaf nu ook op de webstek vermeld. De tekst is dezelfde als die, die we in onze mailing aanbieden. Zo krijgen wij (en u) een leuk overzicht van de groei van Hommage à Madame.
22-11-2003:
Nieuwe kronkel: CB
Toegegeven, hij past niet helemaal in Hommage à Madame, gezien het feit dat het vooral gaat over stoute Dominante mannen die het op hun heupen hebben. Maar we vonden de kronkel zo leuk dat we hem toch opgenomen hebben. Waar het over gaat? Het gaat over de geschiedenis van de kuisheidsgordel en Skylen schreef het.
Nieuwe recensie: Charlotte Caron: De vlucht
Guilty heeft ons verblijd met zijn tweede recensie. Gezien de waardering die hij geeft, een boek dat we toch maar eens moeten lezen.
Nieuwe link: Femdom.startbewijs.nl
Madames eigen linksverzameling.
08-11-2003:
Dit keer een nieuw stukje van Madame. SM met huis-tuin-en-keuken-spulletjes.
30-10-2003:
Dit keer een informatief stuk van Madame. Dienen en gehoorzamen lijken, oppervlakkig gezien, veel op elkaar. Maar er is een wereld van verschil.
16-10-2003:
Nieuw verhaal: Slaaf vogelman
Een primeur voor slaaf vogelman: hij is de eerste derde die verhalen schreef voor onze webstek. In het eerste verhaal beschrijft hij een spel met Madame.
Nieuw verhaal: Het perspectief van Madame
Het tweede verhaal van slaaf vogelman. En het is een prachtig verhaal. Het is geschreven vanuit het perspectief van Madame.
Nieuw: Lessen voor de likslaaf
Veel onderdanigen vinden het fijn een Domme (ook) seksueel te dienen. Beffen is dan een heerlijke bezigheid. Maar hoe doe je dat nu op een goede manier? Madame schreef een informatief stuk waarin ze één en ander onder de loep neemt.
Nieuw: Over derden in je relatie
Een kronkel van rené over SM en polyamorie.
Nieuwe link: SM-Paradise
Een link naar een SM-huis in Breda.
09-10-2003:
Nieuw: Spreekwoorden uit de BDSM-wereld
Een aantal bekende spreekwoorden en gezegden, in verbeterde versie.
Nieuw: De slaaf als deurmat
Een echte slaaf is niets, heeft niets en wil niets. Hij heeft maar één doel in het leven: zijn Meesteres te dienen. Toch?
Nieuw: Dresscode
Over de zin en onzin van dresscode's.
25-09-2003:
Nieuw: Spelen met kaarsen
Madame schreef een informatief stuk over het spelen met kaarsen.
Nieuw: Het martelen van penis en ballen
Ook van de hand van Madame een stuk over één van haar favoriete bezigheden 'alles' over het martelen van penis en ballen, ook wel CBT genoemd. Madame houdt zich aanbevolen voor aanvullingen.
Nieuwe boekbespreking: Ingrid Füller: Minnaars
In het kader van cuckolding is het wellicht interessant eens iets te lezen over vrouwen en hun minnaars. Ingrid Füller schreef er een boek over en rené las het.
Nieuwe link: Dominante Dames op Yahoo Groups
Dominante Dames is een group op Yahoo en is van, voor en door dominante vrouwen. Zeer aanbevelenswaardig voor de doelgroep. Ga naar Links om de link te vinden.
18-09-2003:
Nieuw verhaal: Mijmering
Onze interesse in cuckolding is u ongetwijfeld bekend. Maar hoe voelt dat nu, je vrouw zien vrijen met een ander? Wat gaat er door je heen? De afgelopen dagen heb ik er veel over lopen mijmeren en die mijmering heb ik opgeschreven. Ik heb het verhaal ook naar de hoofdlijst van nl-bdsm.org gestuurd.
11-09-2003:
Nieuw verhaal: Sissy
Afgelopen maandag was een spannende dag, waarin we de eerste stappen hebben gezet in sissyfication. Ik heb er een verhaal over geschreven en dat verhaal is nu gepubliceerd op onze webstek.
Nu ook een uitgekleede versie
Hommage à Madame was tot voor kort eigenlijk alleen te bekijken in een resolutie van ten minste 1024 x 768, in een browser die geschikt is voor frames en op een PC die geen moeite heeft met Javascript. Deze instellingen zullen ook altijd de basis zijn voor onze webstek; we vinden de vormgeving die we gekozen hebben te mooi om concessies te doen ten behoeve van mensen die niet willen of kunnen voldoen aan die minimale eisen.
Echter, het is natuurlijk wel jammer dat men niet of met veel moeite kennis kan nemen van de inhoud van de site. Daarom hebben we in de afgelopen dagen een uitgekleede versie gemaakt: Hommage à Madame zonder poespas, geschikt voor lagere resoluties. In deze uitgekleede versie hebben we de vormgeving echter gelaten voor wat die was.
Er zijn nu dus twee versies van Hommage à Madame beschikbaar: de versie zoals die al bestond en een uitgekleede versie. We hopen daarme voldoende tegemoet te zijn gekomen aan mensen die geen 1024 x 768, frames en/of Javascript hebben.
